Та бүхэндээ угтан золгож буй Шинэ 2024 оны баярын мэндчилгээ өргөн дэвшүүлье. Өнгөрөн одож буй 2023 оныг эргэн харахад Стандарт, хэмжил зүйн газрын хувьд том өөрчлөлт, шинэчлэлтийг авчирсан утга төгөлдөр жил байлаа. Энэ онд Манай байгууллагын нэгэн зууныг бүтээсэн 100 жилийн ой тохиож, дараагийн шинэ зуун руу шилжлээ.
Анх 1923 онд “Жин хэмжүүрийн товчоо” нэртэйгээр 3 хүний бүрэлдэхүүнтэйгээр байгуулагдаж байсан бол өдгөө 10 нэгж, дэргэдээ нэг байгууллага, 21 аймгийн салбар хэлтсүүд нийт 720 гаруй ажилтан, албан хаагчтайгаар өргөжин тэлж, Монгол Улсын Засгийн газрын тохируулагч агентлаг болжээ. Зуун дамжсан 100 жилийн ойгоо угтан бид үе үеийн ахмад ажилтнуудаа хүндэтгэн хүлээн авч, уулзлаа. Мөн төрийн үйлчилгээг иргэдэд нээлттэй шуурхай, нэг цэгээс хүргэх, зөвлөгөө мэдээлэл өгөх, иргэдийн санал хүсэлтийг сонсох, зохих түвшинд шийдвэрлэх зорилгоор “Иргэдэд ээлтэй стандарт” өдөрлөгийг зохион байгууллаа.
Монгол Улсын Засгийн Газар, МУ-ын Шадар сайд С.Амарсайхан Стандарт, хэмжил зүйн салбарт онцгой анхаарч, “Стандарт ба Хөгжил” үндэсний хөтөлбөрийг санаачилан “Төрөөс Стандартчилал, хэмжил зүйн талаар баримтлах бодлого”-ын баримт бичгийн төслийг боловсруулж, орон даяар хэлэлцүүлэг өрнүүлж, эрх зүйн шинэ зохицуулалтын төсөл боловсруулан анхаарал хандуулан ажиллаж байна.
Стандарт, хэмжил зүйн газар нь 20 аймагт хэлтэстэй байсан бол төрийн үйлчилгээг иргэдэд улам бүр ойртуулан Говьсүмбэр аймагт хэлтсээ байгуулснаар 21 аймаг бүрт хэлтэстэй боллоо.
Дэлхийн чанарын өдрийг угтан бараа, үйлчилгээний чанарын түвшинтэй холбоотой асуудалд анхаарлаа төвлөрүүлэх, сайн туршлагыг түгээн дэлгэрүүлэх, амжилт гаргаж байгаа ажилтан, албан байгууллагыг алдаршуулахад чиглэдэг арга хэмжээг амжилттай зохион байгуулсан байна.
Булангийн орнуудын хамтын ажиллагааны зөвлөлийн дэргэдэх Итгэмжлэлийн төвөөр Халал гэрчилгээ олгох магадлан итгэмжлэлээ хийлгэж, гэрчилгээгээ гардан авлаа. Стандарт, хэмжил зүйн газар нь Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилсан “Хүнсний хувьсгал” үндэсний хөдөлгөөн, Монгол Улсын Засгийн газрын экспортыг дэмжих бодлогын хүрээнд Монгол Улсаас Кувейт улс цаашлаад Булангийн орнууд руу мах, махан бүтээгдэхүүн экспортлох хууль, эрх зүйн орчныг бүрдүүлж, халал стандартыг хангасан Монгол мах, махан бүтээгдэхүүнийг Булангийн орон болон Араб, Исламын орнууд руу экспортлох үүд хаалга аж ахуйн нэгж, компаниудад нээлттэй болж байна.
Гадаад хамтын ажиллагаа өргөн хүрээнд тэлсэн он байлаа. Манай хойд хөрш ОХУ-ын Росстандартын газартай үйл ажиллагааны төлөвлөгөө байгуулж, гарын үсэг зурлаа. Мөн Канад Улсын Стандартын зөвлөл хооронд хамтран ажиллах гэрээг Гадаад харилцааны сайдын Канад Улс дахь айлчлалын үеэр шинэчлэн байгууллаа. Урд хөрш Хятадын үндэсний хэмжил зүйн хүрээлэнтэй хамтран төсөл хэрэгжүүлэхээр боллоо.
Бүгд Найрамдах Турк Улсын Халал итгэмжлэлийн агентлаг (HAK), Халал чанарын дэд бүтцийн салбарт хамтран ажиллах тухай харилцан ойлголцлын санамж бичиг, БНТУ-ын Шинжлэх ухаан, технологийн судалгааны зөвлөл (TUBITAK)-тэй байгуулах, харилцан ойлголцлын санамж бичигт болон тус улсын Стандартын хүрээлэн (TSE)-тэй 2023-2027 онд хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааны төлөвлөгөөнд Гадаад харилцааны яамны сайд Б.Батцэцэг энэ оны 3 дугаар сард болсон айчлалын үеэр тус тус санамж бичгүүдэд гарын үсэг зурсан юм.
БНСУ-ын Эталон, эрдэм шинжилгээний судалгааны хүрээлэн /KRISS/-тэй хамтын ажиллагаагаа үргэлжлүүлэхээр болж, хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа. Мөн тус улсын технологи, стандартын агентлаг /KATS/ байгууллагад албан хаагчдыг чадавхижуулах, солилцооны уулзалтыг амжилттай эхлүүллээ.
Хэдхэн сарын өмнө болсон “Стандарт ба хөгжил” үндэсний хөтөлбөрт орон даяар зохион байгуулахдаа иргэдээс санал хүлээн авсан. Нийт ирсэн саналуудаас 7 хувийг ерөнхий боловсролын сургуулийн хичээлийн хөтөлбөрт стандартын суурь мэдлэг олгох, цаашид их дээд сургуулийн хичээлийн хөтөлбөрт оруулах нь зүйтэй байна гэж иргэдээс санал ирсэн. Энэ ажлыг бид хэрэгжүүлэхээр санал санаачлага гарган, үр дүнд суурилан ажиллаж байна. Иймд уг ажлыг ажил хэрэг болгохоор БНСУ-ын Стандартын агентлаг /KSA/ байгууллагын удирдлагуудтай уулзаж, Монгол Улсын боловсролын тогтолцоонд стандартчиллын сургалтын хөтөлбөрийг бий болгох хамтын ажиллагаагаа эхлүүлсэн юм.
Мөн Ази номхон далайн хэмжил зүйн хөтөлбөр (АРМР) бүс нутгийн олон улсын байгууллагын жинхэнэ гишүүний хувьд энэ байгууллагын 2023 оны хагас жилийн уулзалт, хурал, арга хэмжээг Монголд зохион байгуулсан гээд энэ онд олон үйл явдал тохиосныг дуулгахад таатай байна.
Үүнээс үзэхэд гадаад хамтын ажиллагаа, айлчлал зэрэг нь ахиц дэвшилттэй байж, Стандарт, хэмжил зүйн салбар тогтвортой хөгжлийн үндэс суурийг улам нэмэгдүүллээ.
Энэ 2023 онд хөгжлийн тулгуур болсон Хэмжил зүйн лабораторийн тоног төхөөрөмжийн бааз суурийг нэмэгдүүлэх шаардлагатай төсөв хөрөнгийг шийдвэрлэсэн нь манай байгууллагын ажилтан, албан хаагчид шуурхай, чанартай, хүртээмжтэй ажиллах нөхцлийг хангасан томоохон дэмжлэг байлаа. Мөн Стандарт, хэмжил зүйн газар нь төрийн албаны зөвлөлийн салбар зөвлөлтэй болсон. Энэ нь мэргэжлийн багаар чадамж, үнэлгээ зэргээ мэргэжлийн түвшин тодорхойлуулах нөхцөл нь улам ойртсон юм.
Зуун дамжсан манай байгууллагын үйл ажиллагаа, хөгжил дэвшилд Монгол Улсын Шадар Сайд С.Амарсайханы манлайлал, байгууллагын үе үеийн болон одоо ажиллаж буй албан хаагчдын хичээл зүтгэл, нийгэм, олон нийтийн дэмжлэгээр Стандарт, хэмжил зүйн салбар хөгжих, тогтвортой оршин тогтнох, өргөжин тэлэх, чадамжтай, эрүүл, аюулгүй амьдралын баталгааг бүрдүүлэхэд ихээхэн чухал нөлөө үзүүллээ.
Стандартыг хэрэгжүүлэхэд иргэн бүрийн оролцоо чухал. Иргэн бүр хяналт тавьж байх нь нэн чухал ч иргэн, байгууллага хоёрын дунд ойлголтын зөрүү гардаг. Энэ нь бодлого хэрэгжүүлэгч яам, төрийн байгууллагуудын уялдаа холбоо чухал байгааг харуулж байна. Тиймээс олон нийтийн мэдлэг ойлголтыг нэмэгдүүлэх үүднээс хэвлэл мэдээллийн байгууллагуудтай хамтран ажилласаар байна.
Ийнхүү бид Стандарт, хэмжил зүйн салбарын хууль, тогтоомжийн хэрэгжилтийг хангуулах, стандартын мэдээлэл, бүтээгдэхүүн, худалдаа, үйлчилгээний болон хэмжих хэрэгслийн баталгаажуулалт, хүний эрүүл мэнд, хүрээлэн байгаа байгаль орчинд сөрөг нөлөө үзүүлж болох хүнсний болон ахуйн хими, хөрс, ус, ургамлын үр зэрэгт сорилт шинжилгээ хийх үйлчилгээг иргэд, аж ахуйн нэгж, байгууллага, хэрэглэгчдэд хүргэх чиг үүргийг хэрэгжүүлэн, илүү ихийг бүтээж, цаашид улам өргөжүүлэн хөгжүүлэхийн төлөө хичээн ажиллаж байна.
Та бүхэндээ хүндэтгэл илэрхийлж, шинэ оны мэндчилгээ дэвшүүлж байна. Сайхан ирээдүйд дөтлөх 2024 оноо айл өрх бүхэн баяр жаргал дүүрэн байж, гэгээн гэрэлт ирээдүйг хамтдаа бүтээцгээе.
Стандарт, хэмжил зүйн газрын даргын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч Б.Ууганбаяр
Улаанбаатар хот 2023.12.28